Dawna Szkoła Parafialna św. Piotra i Pawła
Budynek ten był siedzibą szkoły św. Piotra i Pawła w latach 1581-1826. Swój współczesny wygląd zawdzięcza głównie gruntownej przebudowie pod koniec XVI w. Podczas remontu w XIX w. dobudowano II piętro. Wejście główne do budynku zdobi renesansowy portal z 1581 r. z grecką i łacińską inskrypcją, który pochodzi z jednej z kamienic wyburzonych pod koniec lat 60. na ulicy Panieńskiej (obecnie ul. NMP).
Historia szkoły św. Piotra i Pawła korzeniami sięga początków XIII w. Ówczesne legnickie szkoły przy kościołach Najświętszej Marii Panny i św. Jana kształciły uczniów na poziomie trivium (gramatyka, retoryka, dialektyka). Wyższy stopień – quadrivium – miała jedynie szkoła św. Piotra i Pawła. Przywilej ten oznaczał kształcenie dodatkowo w dziedzinach arytmetyki, geometrii, muzyki i astronomii, czyli wszystkich siedmiu sztuk wyzwolonych. Do takiej rangi szkołę wyniósł w 1309 r. biskup wrocławski Henryk, podnosząc tym samym jej godność do poziomu gimnazjum – obecnej szkoły średniej.
Najznakomitszym wychowankiem, a następnie profesorem szkoły św. Piotra i Pawła, był Witelon (ok. 1225/1230-1280/1313) – wybitny polski uczony, autor m.in. dzieła „Perspectiva”, które jako pierwsze poruszało zagadnienia optyki i budowy ludzkiego oka. Innym wybitnym jej uczniem był Jerzy Liban (1464-1546), późniejszy rektor szkoły średniej przy kościele Mariackim w Krakowie, wykładowca Akademii Krakowskiej, piewca kultury antycznej, autor licznych przekładów, m.in. Arystotelesa, teoretyk muzyki i kompozytor.
(Oprac. na podst. "Legnica. Zarys monografii miasta", Gumiński Tadeusz, Wiśniewski Edward "Legnica. Przewodnik po mieście")
