Plan Parku
Przyrodnicza Ścieżka Edukacyjna na terenie Parku Miejskiego w Legnicy, obejmuje prawie całą powierzchnię ponad 50 hektarowego kompleksu zieleni. Prowadzi głównymi ciągami komunikacyjnymi parku – przede wszystkim Aleją Orła Białego - zapoznając odwiedzających z jego historią, istniejącą dendroflorą, ornitofauną, zwierzętami oraz funkcjami jakie pełni zieleń w mieście. Będzie również przypominała mieszkańcom Legnicy o wydarzeniu, które miało miejsce 23 lipca 2009 r., kiedy park został w zniszczony przez huragan, tracąc wiele na swojej świetności.
Projekt obejmuje najciekawsze i najbardziej ciekawe fragmenty parku, wraz z odnowionymi wałami nad rzeką Kaczawą we wschodniej części parku, na odcinku pomiędzy Aleją Wodną a Aleją Białą. Pominięte zostały jedynie:
- północno – wschodni fragment kompleksu zieleni parkowej – odgrodzony od parku ogrodzeniem – użytkowany przez II Liceum ogólnokształcące,
- część południowa parku - założona w XX w.
Za początek edukacyjnej ścieżki przyrodniczej na terenie legnickiego parku przyjmuje się strefy wejściowe:
- od północy – Aleja Orła Białego,
- od północnego – zachodu – u zbiegu ulic Powstańców Śląskich, ul. Korfantego oraz Alei Hetmańskiej (aleja parkowa),
- od północnego – wschodu – u zbiegu ulic Powstańców Śląskich i ulicy Henryka Jordana oraz Alei Oswobodzenia (aleja parkowa),
- od południowego zachodu – przy ul. Oświęcimskiej – Aleja Wodna (aleja parkowa),
- od wschodu – przy Alei Białej,
- od wschodu – przy ul. Bielańskiej.
Przy wytypowanych wejściach umieszczone zostały tablice, na których znajduje się plan parku z naniesionym przebiegiem przyrodniczej ścieżki edukacyjnej. Na trasie przebiegu zostały wytypowane punkty edukacji ekologicznej, które zaopatrzono w tablice edukacyjne, poświęcone różnorodnej tematyce ekologicznej.
Spacer przyrodniczą ścieżką edukacyjną rozpoczyna się od Alei Orła Białego, która ma największe znaczenie dla kompozycji całego parku. Idąc aleją w kierunku południowym po prawej stronie mijamy zbiornik wodny – Kozi Staw z wyspą w centralnej jego części obsadzoną zielenią wysoką. Nieopodal zauważymy pomnik „śpiącego lwa”. Na wysokości restauracji Wenecja, u zbiegu Alei Orła Białego i ulicy Powstańców Śląskich w bezpośrednim sąsiedztwie Koziego Stawu znajdują się kolejne tablice edukacyjne przybliżające tematykę ornitofauny zamieszkującej legnicki park oraz historię tego zbiornika wodnego.
Kontynuując wycieczkę Aleją Orła Białego na wysokości: skrzyżowania 3 ważnych alei parkowych Alei Orła Białego, Alei Oswobodzenia oraz Alei Hetmańskiej, z których dwie zostały pomnikami przyrody (Aleja Orła Białego - dawny pomnik przyrody nr 34 i Aleja Oswobodzenia dawny pomnik przyrody nr 28), a w trakcie huraganu zostały nieomalże całkowicie zniszczone, znajduje się punkt edukacyjny poświęcony Alei Orła Białego.
Nieopodal, skręcając w prawo za budynkiem Teatru Letniego dojdziemy do Palmiarni. Jest to budowla zabytkowa, zbudowana w 1898 r., do dnia dzisiejszego służy Legniczanom, jako najciekawsza atrakcja parku. Od wielu lat jest to miejsce edukacji ekologicznej legnickich dzieci. Znajdziemy tu dwie tablice: jedną poświęconą ptakom zamieszkującym legnicką palmiarnię i zegar ptasi oraz drugą tablicę poświęconą kolekcji roślin w legnickiej palmiarni i historii palmiarni.
W sąsiedztwie Teatru Letniego, umieszczony jest punkt poświęcony zwierzętom legnickiego parku oraz obiektom sąsiadującym z Aleją Orła Białego o znaczeniu historycznym. Kierując się nadal na południe Aleją Orła Białego na wysokości Pergoli i „Żabiego Dołka” zlokalizowane są kolejne tablice edukacyjne zwracające uwagę na zieleń średnią (krzewy) oraz niską (byliny, rośliny rabatowe). Skręcając za pergolą w prawo możemy podziwiać fragment parku, który w przeszłości stanowił dużą atrakcję. Teren ten nazwano dawniej Gajem Muz. Znajdziemy tu tablicę przypominającą historię tego zakątka parku.
Idąc dalej ścieżkami parkowymi dochodzimy do alei – Młynówka, w pobliżu tzw. „trybuny” w sąsiedztwie pomnikowej Wierzby białej (ponad 700 cm obwodu), która w trakcie huraganu utraciła niemalże 90% korony drzewa umieszczona została kolejna tablica edukacyjna poświęcona prezentacji pomników przyrody, które możemy zobaczyć w legnickim parku. „Trybuna” jest wyposażona w stoliki i ławki dzięki czemu miejsce to może być również wykorzystane do celów edukacji ekologicznej.
Natomiast nie skręcając koło pergoli w prawo tylko idąc cały czas prosto Aleją Orła Białego do końca, w kierunku rzeki Kaczawy dochodzimy miejsca upamiętniającego założyciela alei – Johanna Baumgarta. Jest to kamień wbudowany w skarpę alei. W sąsiedztwie kamienia rośnie dąb, który przetrwał huragan w 2009 r., o obwodzie pnia 384 cm i pięknym pokroju. Stał się świadkiem historii, która doprowadziła do zniszczenia pomnikowych drzew – lip i dębów – tworzących aleję oddaną do użytku w 1859 r. Dzisiaj na miejscu pomnikowych lip rosną młode lipy. Zdecydowana większość drzew w legnickim parku to nowe nasadzenia. Dąb kończący aleję jest drzewem dzisiaj wyróżniającym się, dlatego zaproponujemy objąć go ochroną prawną (nr 26 na planie). W tym rejonie zlokalizowana jest tablica przybliżająca znajomość gatunków drzew.
Rozpoczynając spacer przyrodniczą ścieżką edukacyjną od projektowanego wejścia, od zachodu czyli ulicy Oświęcimskiej i kierując się w prawo ku fontannom wejdziemy na najatrakcyjniejszą dla wielu legniczan część parku zwaną „Ogrodem Francuskim”. Aleja Wodna obsadzona grabami (z domieszką buka), po prawej stronie mamy zespół basenów z fontannami wraz z najefektowniejszym w parku dywanem kwiatowym. Po lewej stronie Alei Wodnej można podziwiać ogród daliowy. Przy basenie z najwyższą fontanną umieszczony został punkt edukacyjny o tematyce przybliżającej historię tej części parku związaną z organizacją wystawy ogrodniczej GUGALI w 1927 r.
Kierując się na wschód, dochodzimy do rzeki Kaczawy stanowiącej wschodnią granicę parku. Wały rzeki są aktualnie przebudowane i stanowią atrakcyjny fragment przyrodniczej ścieżki edukacyjnej. Idąc wzdłuż wałów w kierunku północnym (teren przemysłowy) dochodzimy do dębu kończącego Aleję Orła Białego.
Natomiast skręcając przy moście na Kaczawie w prawo (w kierunku południowym) dojdziemy do stanowiska edukacyjnego zlokalizowanego w pobliżu ujścia Młynówki do rzeki Kaczawy. Miejsce to jest wyposażone w architekturę ogrodową: altanę, ławki, stojaki na rowery, trejaże, pergole, donice na rośliny, latarnie, itp umożliwiające prowadzenie zajęć tzw. „Lekcji w przyrodzie”.
(Oprac. Henryka Zdziech)
