Palmiarnia Mini ZOO w Legnicy

Fauna w zewnętrznym ogrodzie legnickiej palmiarni.

Specjalne miejsce wschodniego skrzydła posesji Palmiarni wydzielone zostało pod woliery dla pawi i bażantów. Instalując Mini ZOO symbolicznie nawiązano do tradycji, bowiem już w ubiegłym wieku na terenie parku była woliera z danielami i zwierzyniec. Rezydują w nich następujące rodziny ptaków:

- Paw królewski (Pavo cristatus)

- Bażant złocisty (Chrysolophus pictus)

- Bażant złocisty żółty (Chrysolophus pictus)

- Bażant diamentowy (Chrysolophus amherstiae)

- Bażant srebrzysty (Lophura nycthemera) Lophura nycthemera lewisi

- Kiściec tajwański (Lophura swinhoii) Bażant swinhoe

- Uszak siwy (Crossoptilon auritum)

Paw królewski (Pavo cristatus)doczekał się wielu nazw: Paw zwyczajny, Paw niebieski, Paw Indyjski. Jest ptakiem grzebiącym należącym do rodziny kurowatych. To ptak hodowlany, jeden z najwcześniej udomowionych, znany już w starożytnym Egipcie. Pawie przez starożytnych Greków i Hindusów uważane były za boskie. W Grecji poświęcone były bogini Herze.

Samiec pawia jest barwny; głowę, szyję oraz pierś i brzuch ma błękitną z metalicznym połyskiem. Na głowie posiada czub z piór tworzących koronę, grzbiet ma zielony. Właściwy ogon pawia jest stosunkowo krótki, biało-brązowy.

Określenie „pawi ogon" to w rzeczywistości tren utworzony przez wydłużone pióra pokryw nadogonowych. Na końcówce brązowo-zielonych piór znajdują się tzw. „pawie oczka", które tworzą koncentryczne kręgi koloru czarnego, niebieskiego, płowego i żółtego. Tren samca osiąga ostateczną długość między 3 a 6 rokiem życia.

Samice pawia są ubarwione skromnie, brązowawo z jaśniejszym spodem ciała.

Paw królewski zasiedla lasy strefy tropikalnej. Pierwotnie zamieszkiwał tereny Indii, Pakistanu i Cejlonu. Gdy człowiek zaczął pawie oswajać, to w wielu miejscach na świecie zdziczałe ptaki utworzyły samoutrzymujące się populacje.

Paw w niewoli wyprowadza do 3 lęgów w roku, w zniesieniu 6 do 8 jaj wysiadywanych przez samicę przez okres 28 dni. Paw jest ptakiem wszystkożernym, zjada zarówno nasiona, jak i drobne zwierzęta.

W Indiach traktowany jest z sympatią, gdyż jest tępicielem węży i skorpionów oraz ze względu na czujność – na widok drapieżnika wszczyna głośny alarm. W Polsce pawie były i są chlubą ogrodów, pałaców i dworów. Ich pióra są ozdobą ludowych czapek krakowskich.

Bażant złocisty (Chrysolophus pictus) to ptak z rodziny kurowatych. Występuje dziko w środkowych Chinach, gdzie zamieszkuje lasy górskie i skaliste wzgórza porośnięte gęstymi krzewami oraz bambusem. Został wprowadzony w Anglii, gdzie utworzył dziką populację i zasiedla lasy mieszane z gęstym runem .Jest jednym z najpopularniejszych i najpiękniejszych bażantów ozdobnych.

Dorosły samiec na głowie posiada jaskrawożółty czub i szeroki pomarańczowy kołnierz w czarne paski.

Spód ciała i piersi są czerwone, zaś pióra na grzbiecie zielone z ciemną obwódką. Pokrywy skrzydeł są metalicznie niebieskie, a plecy i okolice kupra żółte.

Koguty bażanta złocistego są zdecydowanymi poligamistami - w hodowli w okresie lęgowym przydziela im się 3-4 kury. W tańcu godowym samiec okrąża samicę rozpościerając zalotnie kołnierz i wydając syczące dźwięki. Kura znosi od 6 do 12 śnieżnobiałych jaj, które wysiaduje przez 22-23 dni.

Samce nabywają swoje piękne pióra dopiero po drugim roku życia.

Samica – kura ubarwiona jest skromnie, brązowoszaro.

Bażanty te bardzo dobrze znoszą zimę i są odporne na niskie temperatury, nawet gdy nie mają do dyspozycji miejsca schronienia

Bażant złocisty żółty (Chrysolophus pictus mut. luteus) znany również jako Bażant Ghigi, bananowy, lutino lub złocisty Ghigi, jest popularną mutacją. Jest to odmiana hodowlana. O żółtej mutacji wspomina się już w 1886 roku, po czym słuch o niej zaginął. W 1950 roku odmianę uzyskał w Bolonii we Włoszech profesor Alessandro Ghigi. W 1957 roku odchowano 40 żółtych mutantów. Osobniki żółte zyskały sobie wielu zwolenników i w krótkim czasie liczebność ich znacznie wzrosła. Rozpowszechniły się w wielu europejskich i amerykańskich hodowlach.

Dorosły kogut osiąga długość od 90 do 110 cm, z czego 2/3 długości stanowi jego piękny ogon nakrapianymi ciemnoszarymi plamami. Głowę wieńczy jaskrawożółty czub, w takim samym kolorze wybarwione są okolice kupra. Również tułów i pierś są koloru żółtego. Grzywa na głowie zachodzi od tyłu na szyję tworząc szeroki kołnierz pomarańczowozłoty w czarne pasy. Skrzydła są żółtoszare z ciemnymi plamami, pióra na grzbiecie żółte z ciemną obwódką koło szyi. Nogi i stopy są żółte.

Samica natomiast ma ubarwienie jasnoszare z cętkowanym jasnym odcieniem. Podobnie jak u Bażanta złocistego młodzież jest ubarwiona jak samica, czyli mają upierzenie koloru jasnoszarego.

Żywienie: - ziarno zbóż, zielone części roślin i bezkręgowce.

Koguty potrzebują wokół siebie od 4 do 8 kur.

Kury znoszą w warunkach niewoli od 10 do 20 i więcej jaj., które zazwyczaj poddaje się inkubacji przez 22-23 dni.

Bażant złocisty żółty, podobnie jak Bażanty złociste i ich żółte mutacje, potrzebują dużej ilości zacienionej przestrzeni, w przeciwnym razie ich piękne upierzenie wyblaknie, pozostawiając płowożółta barwę.

Bażant diamentowy (Chrysolophus amherstiae) zwany po prostu diamentem jest jednym z lepiej znanych i najchętniej hodowanych bażantów
Dorosły samiec osiąga długość od 130 do 170 cm długości ciała, samica ok. 68 cm. Ubarwienie samca w okresie godowym należy do najbardziej efektownych wśród bażantów. Zielona głowa ozdobiona czerwonym czubem, wokół szyi znajduje się szeroka kryza białych, czarno obwiedzionych piór, natomiast gardziel, szyja i grzbiet są metalicznie zielone, pokrywy skrzydeł niebieskie, kuper i pokrywy nadogonowe żółto-purpurowe, pióra ogonowe długie, białe, czarno prążkowane i kreskowane. Wokół oka znajduje się pierścień nagiej skóry o niebieskim zabarwieniu. Samica jest brązowo-żółta, z ciemniejszymi prążkami na całym ciele. Samiec w tańcu godowym krąży wokół samicy i przeskakuje ją kilkakrotnie, rozpościerając pióra kryzy. Są to ptaki poligamiczne, kilka bażancic może być trzymanych z jednym kogutem. Samica składa 14-26 jaj, które wysiaduje ok. 24 dni. Może krzyżować się płodnie z bażantem złocistym (Chrysolophus pictus).

Nie są zbyt wymagające pod względem żywienia, można im podawać mieszankę różnych ziaren, okruchów czy płatków, "zieleniny" i owoców a także, takie smakołyki jak: świerszcze czy larwy chrząszczy.

Bażant srebrzysty (Lophura nycthemera)zwany jest inaczej Kiśćcem srebrzystym.
Samce bardzo różnią się od samic, u koguta na szczycie głowy znajduje się długi, czarny czub. Grzbiet i skrzydła ma białe w czarne prążki, brzuch połyskliwie niebiesko-czarny, ogon biały, ale poprzecinany mnóstwem czarnych prążków i czarnych plamek. Ogony tych bażantów mogą osiągać znaczne długości, a kilka centralnie umieszczonych piór jest zawsze śnieżnobiałych. Jedną z bardziej rzucających się cech w wyglądzie samca jest mnóstwo jaskrawo czerwonych witek (króciutkich czułków) na skórze twarzy, także czerwonej, które są wykorzystywane podczas okresu godowego. Samiec może osiągnąć długość ciała od 125cm, z czego sam ogon osiąga 70cm. Samica natomiast osiąga tylko 60-70cm. Kura ma ubarwienie zbliżone do brązowego, pióra pokrywowe są czarne z brązowym obrzeżem, przypominające łuski. Młode Kiścce srebrzyste ubarwienie mają takie samo jak samica, lecz ich barwa jest trochę jaśniejsza od upierzenia kur. U obu płci z boku głowy czerwona maska, nogi także mają barwę czerwoną.

W upierzeniu samic występuje ogromny indywidualizm osobniczy, rzadko można spotkać dwie takie same kury. Generalizując, samice są zdecydowanie mniejsze oraz mają bledsze czerwone witki na twarzy. Samica Kiśca srebrzystego zaczyna znosić jajka już pod koniec lutego i kończy w maju. Kury bardzo często same wysiadują jajka w wolierze, lecz należy im dostarczyć skrzynkę lub inny pojemnik wyścielony sianem albo słomą. Samce Kiśćca są gotowe do rozrodu w drugim roku, a kury już w pierwszym. Samica znosi od 8 do 14 jaj. Okres wysiadywania trwa od 24 do 25 dni.

Pożywienie tych bażantów w warunkach naturalnych stanowią pędy roślin, młode liście, jagody, wszelkie nasiona traw i zbóż oraz różne owady.

Kiściec tajwański (Lophura swinhoii) Bażant swinhoe to najbardziej popularna nazwa tego bażanta. Dorosłe samce posiadają biały czub, na niebiesko upierzoną głowę, szyję oraz klatkę piersiową a na twarzy czerwone witki. Na piórach górnej części grzbietu znajduje się charakterystyczna dla tego gatunku duża, biała łata. Górne okolice skrzydeł są kasztanowe, a pióra pokrywające skrzydła są zielono-czarne z metalicznym lśnieniem. Długie, dwa środkowe pióra w ogonie są białe. Dolna cześć grzbietu jest metalicznoniebieska.

W kolorze upierzenia samic dominuje barwa brązowa, którą urozmaicają płowożółte cętki. Samce pierwszoroczne przypominają te dorosłe, ale barwa ich piór jest mniej wyrazista, a biała łata na grzbiecie jest nakrapiana na brązowo. Samce bardzo ładnie tokują i śpiewają niczym słowiki.

Samica i pisklęta pozostają nakrapiane na brązowo w celu kamuflażu podczas lęgu. Średni wymiar samca wynosi około 72cm, a 55 cm dla samicy. Nogi obu płci są koloru czerwonego.Okres rozrodczy: zaczyna się w pierwszej połowie marca i trwa aż do połowy maja. Dojrzałość płciowa osiągana jest w drugim roku życia. Wielkość miotu: od 3 do 6 jaj. Okres inkubacji: od 24 do 26 dni. Żywienie: nasiona traw, kwiaty, drobne owoce, w mniejszym stopniu owady takie jak termity, pasikoniki czy chrząszcze.W 1966 roku ptak został zaliczony do gatunków zagrożonych wyginięciem - na wolności pozostawało zaledwie 200 sztuk Kiśćca tajwańskiego.

Uszak siwy (Crossoptilon auritum)
Podstawową barwą upierzenia tych ptaków jest kolor szary z delikatną poświatą odcienia niebieskiego. Aksamitnie czarne ciemię uzupełniają pióra po bokach głowy tworzące uszy i podgardle koloru białego, twarz czerwona, rogowy dziób mocny i silny. Szyja i korpus oraz pokrywy skrzydłowe koloru szarego, nogi wybarwione są na kolor czerwony.

Ogon tworzą pióra ułożone w kształcie wachlarza, połyskują metalicznym niebiesko-fioletowym kolorem. Pięć skrajnych piór od nasady do 2/3 długości jest białych.
Koguty dorastają do ok.95 cm długości ciała, a ich ciężar waha się od 1.7 do 2.1 kg., kura jest nieznacznie mniejsza i waży od 1.45 do 1.80 kg.

Dojrzałość płciową ptaki te osiągają w naturze w pierwszym roku życia, w hodowlach zdarza się że w drugim roku. Jest to gatunek monogamiczny , kogut łączy się z jedną kura i zazwyczaj taka para trwa ze sobą przez cale życie. Tokując do swojej wybranki kogut obchodzi ją wokół z rozpuszczonym od jej strony skrzydłem i częścią ogona.
Samica znosi w 2 dniowych odstępach ok.5-12 jaj o kolorze szarym lub oliwkowym.

Po zniesieniu całego kompletu jaj, zaczyna je wysiadywać przez okres 26-28 dni. Kogut w tym czasie przebywa w pobliżu gniazda. Pisklętami po wykluciu opiekują się oboje rodzice i wodzą je w poszukiwaniu pokarmu. Karma: mieszanka pasz dla bażantów lub kurczaków, zielenina oraz ziarna różnych zbóż, warzywa oraz owoce, w tym też leśne.

Jest to długowieczny gatunek bażantów i odporny na nasze warunki klimatyczne.