Palmiarnia. Ogrody tematyczne
Palmiarnia w Legnicy mieści się przy alei Orła Białego w Parku Miejskim. Na jej kompleks składają się: szklarnia, palmiarnia, mnożarki, magazyny, budynki socjalne, pomocnicze i szachulcowe.
Posesja zespołu palmiarni dotychczas stanowiła zaplecze techniczne i gospodarcze z wydzieloną funkcją ogrodniczą. Do lat 80. ubiegłego wieku w inspektach i belgijkach uprawiano rośliny, wykorzystywane do nasadzeń na miejskich skwerach i zieleńcach. Ponieważ produkcja na tak małą skalę okazała się nieopłacalna, zaniechano jej, a zużyte technicznie inspekty zaczęły popadać w ruinę.
Pod koniec XX wieku podjęto działania na rzecz rewitalizacji palmiarni i przywrócenia jej atrakcyjności. Koniecznym stało się również uporządkowanie posesji i nadanie tej strefie nowych funkcji, spójnych z pierwotną ideą obiektu. Ponieważ jest to znakomite miejsce do prowadzenia zajęć edukacyjnych, postanowiono stworzyć w palmiarni bazę edukacji przyrodniczo – historycznej. Znajdują się tu doskonałe warunki do pobudzenia zainteresowania dzieci i młodzieży fauną i florą, zaprezentowania wybranych gatunków roślin, z którymi można się zapoznać w ogrodach tematycznych. Na niewielkiej przestrzeni zaprojektowano sześć ogrodów:
- Ogród naturalistyczny, ciszy i spokoju
Zagospodarowanie zaplecza na edukację ekologiczną to symboliczna sugestia, że przychodzi dobry czas dla Palmiarni, moment jej przemiany, rewitalizacji, nowych inwestycji i rozwiązań kompozycyjnych. W planach na najbliższe lata jest rozbudowa Palmiarni.
Ogród zlokalizowano na skarpie wiodącej do pawilonu głównego palmiarni. „Biały ogród” wygląda oryginalnie, nastrojowo i romantycznie.Kolorystykę ogrodu osiągnięto dzięki zastosowaniu jednej dominującej barwy - rabaty monochromatycznej. Biała barwa daje poczucie świeżości zarówno dzięki roślinom o białych kwiatach, np. funkia , konwalia; roślinom, których liście są nakrapiane lub cętkowane na biało, czy drzewom o białej korze: brzozom. Granitowe schody swoją szarością wpisują się w założony kanon, prowadzą romantycznie wśród grupy roślin, co nadaje szczególnej lekkości zaprojektowanego założenia.
„Ogród nowoczesny”, minimalistyczny
Na froncie elewacji pawilonu głównego palmiarni, tuż przy wejściu na posesję, w części reprezentacyjnej obiektu, zaprojektowano ogród nowoczesny, przestrzeń nietuzinkową. Cechą, która charakteryzuje ogrody nowoczesne jest oryginalność i niepowtarzalność. Jedna z najważniejszych cech ogrodu nowoczesnego to geometria. Układ ogrodu, kształty rabat oraz elementy małej architektury w takim ogrodzie opierają się na liniach prostych bądź łukach oraz regularnych, geometrycznych formach roślin. Ideę tę oddają zastosowane kolumnowe, strzyżone w stożki cisy, wysadzone w linii prostej. Roślinność w tym ogrodzie jest niewymagająca, w ograniczonej ilości.
Przy wejściu na posesję, jako dominantę, zobaczymy wyjątkowy okaz cisa wyprowadzonego w formie bonsai. W podłożu, aby wyeksponować szczególne walory dekoracyjne rośliny, umieszczono reflektory. Zastosowanie w tle podświetlanego ekranu wzmocni dodatkowo efekty wizualne.
Taki ogród to enklawa, stanowiąca raj dla wszystkich zmysłów, sprzyjająca zrelaksowaniu zarówno ciała, jak i duszy.
„Ogród umiejętności” zapewni doskonałą bazę do przeprowadzania zajęć edukacyjnych dla uczniów szkół podstawowych, przedszkolaków i grup zorganizowanych pod okiem nauczyciela, czy też w mniejszej grupie pod okiem rodzica, opiekuna. Dzieci mieszkające w mieście mają ograniczone możliwości poznania sztuki uprawiania roślin użytkowych i ozdobnych. W „Ogrodzie umiejętności” mogą same posiać nasionka np. rzodkiewki, pietruszki, marchewki, kwiatów rabatowych a następnie dbać o „swoją” uprawę. Pielenie chwastów, przerywanie, podlewanie, zasilanie własnoręcznie zrobionym nawozem ekologicznym to sztuka ogrodnicza, którą można tam zdobyć. Podczas zajęć edukacyjnych uczestnicy mogą dowiedzieć się wielu ciekawych rzeczy z dziedziny ogrodnictwa.
Ogród w stylu wiejskim jest połączeniem pięknych, swojskich kwiatów, aromatycznych ziół oraz smacznych warzyw. Naturalność współgra tu z użytecznością takiego miejsca. O klimacie „ogrodu wiejskiego” decydują przede wszystkim rośliny. Podstawą aranżacji ogrodu w tym stylu jest połączenie pospolitych dla danego regionu drzew, krzewów, bylin, roślin dwuletnich, roślin jednorocznych oraz pnączy w swobodnych kompozycjach. Ta mieszanka decyduje o uroku takich miejsc, nasiąkniętych romantyzmem. Rabaty zachwycają mnogością zróżnicowanych barw roślin, wyjątkowych dzięki swej strukturze i formie. Niekiedy może się wydawać, że na wiejskich rabatach panuje nieład, że nikt nie ma kontroli nad bytującą tam roślinnością. Tak powinno być, założenia mają być luźne, swobodne, ogród ma żyć własnym życiem. W tego typu złożeniach królują byliny, a wśród nich nie może zabraknąć barwnych orlików, które znakomicie komponują się z paprociami, krzewami oraz drzewami. Zastosowanie pergoli oplecionych roślinami pnącymi, winobluszcz wspinający się po ścianie budynku szachulcowego nadadzą bajkowego charakteru z nutą tajemniczości i romantyczności.
„Ogród wiejski” stanowi szczególne miejsce, gdzie łączą się nasze wyobrażenia o pięknym, wiejskim, sielankowym świecie, kryjącym wszelkie dary natury. Możemy delektować się pięknem barwnych roślin na wyciągnięcie ręki. Takie miejsca oczarowują i fascynują stęsknionych za rustykalnym pięknem mieszkańców miast, gdyż prawdziwy ogród wiejski to rarytas, który coraz rzadziej można spotkać.
Miejsce na małe herbarium wyznaczono w gorącym, słonecznym i cichym miejscu, aby zioła w pełni wykształciły swój aromat. Zaprezentowano możliwości, jakie daje nam dzisiaj szeroki wybór gatunków i odmian roślin, które można zastosować w ogródku ziołowym. Nie należy traktować ziół jako roślin wyłącznie użytkowych, są one często bardzo ozdobne z kwiatów, liści i pokroju. Z ziół można komponować piękne zestawienia, zachwycające swoim wyglądem i zapachem, a przy okazji wykorzystywać te rośliny w kuchni jako przyprawy, a czasem jako eliksir do podratowania zdrowia. Szczególnym atutem ogródka ziołowego jest jego zapach.
Wykonana rabata ma charakter swobodny, inspirowany naturalnym siedliskiem śródziemnomorskiej roślinności, plątaniny zapachów południowych ziół: cytrynowej macierzanki, szałwii, hyzopu i swojskiego, słodko pachnącego kozłka lekarskiego. Główny okres kwitnienia całego założenia przypada na miesiące letnie. Fiolety i róże szałwii, lawendy, hyzopu i jeżówki oraz dopełniające je różne odcienie zieleni czy żółci lebiodki pospolitej w złotej odmianie, cieszyć będą od czerwca, aż do pierwszych dni jesieni.
Ziołowy ogródek to najlepsza, niezawodna i najprostsza przygoda z ogrodnictwem oraz niesamowita satysfakcja.
Proponowane rośliny nie mają specjalnych wymagań co do rodzaju podłoża. Mogą ładnie rosnąć w przeciętnej ziemi ogrodniczej, choć preferują gleby lekkie i przepuszczalne. Aby zapobiec zbyt szybkiemu wysychaniu takiego podłoża, zostało wzbogacone kompostem (można też zastosować oborniki, najlepiej parę miesięcy lub rok przed posadzeniem wybranych gatunków). Większość ziół lubi ziemię o odczynie lekko wapiennym lub neutralnym. Zastosowany dobór gatunków oraz ich rozmieszczenie miało na celu stworzenie zwartych połaci roślin.
Drugie stanowisko ogrodu ziołowego ma wymiar ekspozycyjny i prezentować będzie kolekcje ziół z wybranych rodzajów roślin. Można tu będzie obserwować rozwój i pielęgnację poszczególnych gatunków i odmian ziół.
„Ogród czerwieni i purpury”
Ogród zaprojektowano w pobliżu altany. Dobierając rośliny do ogrodu zwrócono szczególną uwagę, jak wyglądają o różnych porach roku. Zebrana w nim kolekcja drzew, krzewów, bylin, roślin cebulowych i kwiatów przez cały sezon wegetacyjny będzie zmieniała szatę koloru czerwieni i purpury. Jest to bardzo atrakcyjne założenie, pozwoli na obserwację roślin zmieniających swoje barwy w ciągu sezonu, począwszy od liści poprzez kwiaty i owoce.
„Czerwony ogród” jest bardzo dekoracyjny i wyrazisty. Ze względu jednak na intensywność tego koloru zaproponowano umieszczenie większych skupisk roślin głównie w miejscach, które chcemy wyróżnić. Uzupełnieniem aranżacji i bon ton jest stolik z krzesełkami w purpurowym kolorze oraz murek oporowy podtrzymujący skarpę. Zadbano o miejsca, w których natężenie tego koloru będzie mniejsze, aby można było swobodnie odpocząć; wzięto pod uwagę, że kolor czerwony pobudza do aktywności, jest dynamiczny i silnie oddziałuje.
„Ogród czerwieni i purpury” to pokaz żywych ogni w ogrodzie!
„Ogród naturalistyczny” - ciszy i spokoju
W południowo-zachodnim rogu zlokalizowano „Ogród naturalistyczny, ciszy i spokoju”; to kącik wypoczynkowy dla osób szukających spokoju i wytchnienia w pięknym, kojącym zmysły otoczeniu na łonie natury. Miejsce skłaniające do refleksji. „Ogród naturalistyczny” jest bardzo podobny w swej kompozycji do aranżacji wykonanej w stylu wiejskim. Założeniem tego typu ogrodów jest naśladowanie przyrody, niejako kopiowanie naturalnych siedlisk roślinnych. Charakteryzuje się bardzo luźną formą, która w rzeczywistości została dokładnie zaprojektowana. Zdecydowanie dominuje tu zieleń, kwitnące rośliny stanowią jedynie akcenty na jej tle. W ogrodzie są dwie strefy: słoneczna i cienista, obie zapewniają spokój i harmonię. Można tu odpocząć w promieniach słońca lub też schłodzić się w cieniu pod okapem koron wiecznie zielonych cisów. Na specjalnie przygotowanej polanie trawiastej chętni będą mogli rozłożyć kocyk i korzystać z kąpieli słonecznych, przeczytać książkę, wsłuchać się w głosy ptaków. Ogród zlokalizowany jest w gęstej zieleni tuż za budynkiem szachulcowym, daje schronienie od wiatru i wzroku innych gości ogrodów zlokalizowanych na terenie Palmiarni.
